Φαρενάιτ 451

  

Τίτλος: Φαρενάιτ 451
Συγγραφέας: Ρέι Μπράντμπερι (μετάφραση Μαρία Χρυσοχόου)
Εκδόσεις: Παρά πέντε


Λος Άντζελες, 1953. Ο αμερικανός συγγραφέας Ρέι Μπράντμπερι -των φανταστικών "Χρονικών του Άρη" και με δεκάδες δημοσιευμένα διηγήματα - νιόπαντρος και πατέρας, δεν έχει καθόλου λεφτά γι ανα νοικιάσει ένα γραφείο που θα δούλευε με την ησυχία του. Βολτάροντας έξω από τη Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας (οι βιβλιοθήκες ήταν το δεύτερο σπίτι του και ας μην υπήρξε ποτέ φοιτητής) ανακαλύπτει μια υπόγεια αίθουσα με γραφομηχανές, ενοικιαζόμενες προς δέκα σεντς το ημίωρο. Ενθουσιασμένος, παίρνει μια σακούλα κέρματα κι εγκαθίσταται στην αίθουσα δακτυλογράφησης. Εννέα μέρες και ... 9,8 δολάρια αργότερα, έχει ολοκληρώσει τη πρώτη εκδοχή  ενός μυθιστορήματος που έμελλε να γίνει κλασικό. Θέμα του, η λογοκρισία. Ήρωές του, μια χούφτα άνθρωποι που την αψηφούν. Και στον τίτλο, η θερμοκρασία στην οποία καίγεται το χαρτί: Φαρενάιτ 451. Πιο επίκαιρο δε γίνεται!

   Ο πυρονόμος Γκάι Μόνταγκ, βασικός πρωταγωνιστής, όργανο της εξουσίας, χρόνια κινείται αγόγγυστα ανάμεσα στο "νεκρότοπο" που θυμίζει το σπιτικό του και τα κτίρια με τις παράνομες βιβλιοθήκες που πρέπει να αφανιστούν. Ώσπου μια μέρα συναντάει ένα αλλόκοτο κορίτσι, την  Κλαρίς, που δεν τον φοβάται, που του πιάνει κουβέντα, που τον ωθεί να στρέψει το βλέμμα του στον ουρανό και το περελθόν. Είναι τόσο "εκκεντρική" που τον παρακινεί να σκεφτεί: "Είστε ευτυχισμένος;" τον ρωτάει. Από τη συνάντησή τους και μετά ο Γκάι αρχίζει να αντιδρά. Αρχίζει να διαβάζει και συνειδητοποιεί τί ακριβώς πολεμούσε και περνά στοα αντίπαλο στρατόπεδο και ενώνεται με τους ανυπάκουους, τους διανοούμενους, που περιφέρονται εξαθλιωμένοι, αλλά φορείς μιας γνώσης που, αν τη χάσεις, παύεις να είσαι άνθρωπος.

Ο συγγραφέας Πέι Μπράντμπερι

  Ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα από το βιβλίο: " Αν δε θες να δεις έναν άνθρωπο να γίνεται δυστυχής από την πολιτική, μην του δείχνεις τις πλευρές ενός ζητήματος γιατί θα μπλέξεις. Δείξε του μόνο τη μία. Ή ακόμα καλύτερα, μην του δείξεις καμία. Πες πως έχεις μια κυβέρνησησ αναποτελεσματική, υδροκέφαλη και φορομπηχτική. Ε, είναι προτιμότερο να εξακολουθείς να έχεις μια τέτοια κυβέρνηση παρά έναν λαό που ασχολείται διαρκώς μ'αυτή [...] Άσε τον κόσμο να κερδίζει σε διαγωνισμούς που του ζητούν να θυμηθεί τους στίχους γνωστών τραγουδιών [...] Φόρτωσέ τους με ανώδυνα δεδομένα, τάισέ του μ'ενα κάρο "γεγονότα", που στο τέλος θα νιώσουν χορτασμένοι αλλά και "φωστήρες" με τόση πληροφορία. Θα νιώσουν τότε ότι σκέφτονται, θα πα΄ρουν μια αίσθηση κίνησης χωρίς να έχουν κινηθεί ούτε ρούπι [...] Δεν πρέπει να τους αφήσεις να ασχολούνται με περ'ιεργα πράγματα, όπως η φιλοσοφία ή η κοινονιολογία. Ο δρόμος αυτός οδηγεί στη μελεγχολία" .

  Τα βιβλία, πάντως, καίγονται και χωρίς σπίρτα. Φυσικά και δε χρειάζεται να τα καις όταν ο κόσμος γεμίζει " από μη-αναγνώστες, μη μαθητευόμενους, μη γνώστες", όπως λέει ο Μπράντμπερι. Λογοκρισία μπορεί να ασκείται και μέσω του εκδοτικού πληθωρισμού, υπό την τυραννία της κερδοφορίας. Σε μια κοινωνία ανύποπτων καταναλωτών, βγαλμένων μέσα απ'ένα σύστημα εκπαίδευσης που μπάζει από παντού επί δεκαετίες, η εξουσία δεν έχει ανάγκη από πυρονόμους. Βάζουμε από μόνοι  μας τις φωτιές.

Γιώργος Χαραλαμπίδης